Historia: Jak Legia przetrwała wojnę

Stadion Legii został na czas wojny zajęty przez Niemców. To samo stało się z innymi terenami naszego klubu - m.in. basenami wybudowanymi kilka lat wcześniej. Jakich zniszczeń doznały obiekty Legii w czasie II Wojny Światowej?


Stadion i trybuny w niezłym stanie
W czasie wojny trwającej od 1939 do 1945 roku wiele warszawskich obiektów sportowych zostało zniszczonych. Niektóre zostały zniszczone całkowicie, inne tylko częściowo. Stadion Legii, na którym stacjonowali Niemcy, również dotknęły zniszczenia. Nieźle zachowały się boisko do piłki nożnej przy Łazienkowskiej, a także bieżnie wokół niego, które, zgodnie z raportem o stratach wojennych Warszawy, były zdatne do użytku. Wiadomo również, że trybuna siedząca, czyli trybuna Kryta została zachowana. Nie uszkodzono również żelaznej konstrukcji dachu nad trybunami. Pokrycie dachu zachowało się w dobrym stanie. W samym budynku klubowym odnotowano częściowy brak skrzydeł drzwiowych i okiennych. Niektóre pomieszczenia znajdujące się wewnątrz budynku zostały spalone i konieczne było ich odnowienie.

Lekkie zniszczenia budynku kortów
W dobrym stanie zachowała się sala gimnastyczna. Uszkodzeń nie stwierdzono również w instalacjach. Obok znajdowały się dwa boiska do siatkówki, dwa korty tenisowe i jedno boisko do koszykówki oraz piłki nożnej. Słupki i bramki zostały zachowane. Za boiskami znajdował się kort tenisowy, który przetrwał wojnę w dobrym stanie. Także budynek tenisowy przetrwał bez większych uszkodzeń. Naprawy wymagał jedynie dach i część okien, a także trybuny znajdujące się przy samym korcie.

Baseny mocno podziurawione
W gorszym stanie pozostawiony został basen Legii przy ulicy Łazienkowskiej. Zgodnie z raportem o stratach wojennych stolicy, został on znacznie uszkodzony.
Sam basen zachował się bez uszkodzeń, ale był bardzo zanieczyszczony. Budynek, w którym mieściły się szatnie i natryski został zachowany, tyle że był mocno podziurawiony przez pociski. Zniszczone zostały drzwi budynku, a także okna. Pozrywane i poniszczone zostały instalacje elektryczne w jego wnętrzu. W pomieszczeniach brakowało podłogi, szafek i sprzętu, który znajdował się tam przed wojną. Dach, a także tarasy zostały podziurawione. Trybuny znajdujące się przy basenach wymagały drobnej naprawy.

Straty, jakie poniosła Legia w wyniku wojny, trudne są do oszacowania. Wiadomo, ze także tereny zakładów hippicznych, które znajdowały się w pobliskich Łazienkach zostały całkowicie zniszczone. Bieżnia z asfaltowego betonu była mocno popękana i zniszczona. Całkowicie zniszczone zostały zabudowania, a także trybuny.

Zniszczone inne obiekty
Zniszczone zostały także inne warszawskie ośrodki sportowe. Stadion Polonii został całkowicie zburzony. Naprawy wymagała również bieżnia wokół boiska, ale samo boisko zachowało się w dobrym stanie. Zrównany z ziemią został budynek, w którym mieściły się szatnie. Znacznie gorzej wyglądał stadion Warszawianki, przy ulicy Wawelskiej. Ten został całkowicie zniszczony, podobnie jak stadion AZS-u w Parku Paderewskiego. W tym miejscu jedynie boisko do piłki nożnej nadawało się do użytku. Bieżnie znajdujące się wokół niego wymagały naprawy. Budynek klubowy, a także trybuny (wraz z całą konstrukcją dachową) do naprawy się nie nadawały - zostały spalone. Wiadomo, że w czasie wojny w stolicy i okolicach nielegalnie prowadzono rozgrywki na kilku boiskach. Oto jak po wojnie prezentowały się place gry, na których warszawskie drużyny rozgrywały swoje mecze, mimo bardzo poważnych konsekwencji, jakie za to groziły:
- boisko Skry przy ulicy Okopowej zostało całkowicie zniszczone. Część terenu przylegająca do cmentarza żydowskiego, została zajęta pod groby żydowskie;
- boisko Orła przy ulicy Podskarbińskiej na Grochowie zostało zachowane w dobrym stanie. Naprawy wymagała bieżnia, a budynek klubowy został zniszczony;
- boisko Koła Polek przy ulicy Potockiej na Żoliborzu, boisko Domu Ludowego przy ul. Zielenieckiej, a także boisko Makabi przy Zielenieckiej zostały zupełnie zniszczone i przestały istnieć;
- boisko Klubu Sportowego Orzeł przy ulicy Odrowąża także przestało istnieć. W czasie okupacji niemieckiej teren ten został zajęty pod tory kolejowe;
- zniknęło także boisko Marymontu, boisko w Ogrodzie Saskim i w Parku Ujazdowskim;
- na boisku przy ulicy Grażyny także niewiele się zachowało.

Widoczne były leje po bombach i gruzy budynku klubowego. Całość strat materialnych poniesionych przez Warszawę i jej mieszkańców w czasie wojny zostało oszacowanych na 18,20 miliarda zł (według wartości złotówki z sierpnia 1939 r.), co daje kwotę 45,3 miliardów dolarów (według wartości obecnej). Zostało to wyliczone przy zastosowaniu przelicznika: 1$ = 5,31 zł (według kursu z marca 1939r.) i po przyjęciu, że wartość dolara z lata 1939 roku była 13,24 razy wyższa niż obecnie.

Poprzednie teksty historyczne znajdziecie w dziale Historia.