Czyte(L)nia

Biblioteka legionisty: Navijaci

W grudniu 2020 roku ukazała się książka/album "Navijači", będący kompendium wiedzy nt. ruchu kibicowskiego w krajach byłej Jugosławii. Liczący przeszło 600 stron materiał wciąga niesamowicie, szczególnie tych, których interesuje historia tego regionu Europy, a przede wszystkim historia wszystkich grup kibicowskich, jakie kiedykolwiek działały na Bałkanach.

Już po pierwszych informacjach na temat wydania albumu "Navijači", mogliśmy być pewni, że czeka nas kawał dobrej roboty. Do tego przyzwyczaił naczelny TMK+ (do niedawna również TMK), "Jawor". Jego wiedza o ekipach z Bałkanów jest olbrzymia, wsparta wieloma podróżami w tamte rejony, o których czytać można było wielokrotnie na łamach TMK+. Teraz jednak dostaliśmy w swoje ręce coś o wiele większego - istny almanach dotyczący kibiców z ośmiu bałkańskich krajów. Współautorem publikacji jest Dejan Zivanović, ale pomocy merytorycznej (i fotograficznej) udzieliło także większe grono osób, wymienionych we wstępie.

Całość spisana jest bardzo skrupulatnie - książka została podzielona na kraje i w ich obrębie przedstawiane są poszczególne ekipy (na początku rozdziału ze stosowną mapą, dającą pogląd na rozmieszczenie ekip w danym kraju). Poznajemy zarys historyczny każdej z miejscowości, podział ludności na narodowości (co ma spore znaczenie nt. tego, kto kibicuje danej ekipie), nazwy grup kibicowskich, zgody, kosy itp. oraz oczywiście opis danych ekip okraszony bardzo dobrymi fotografiami. Jeśli dodamy, że całość wydana została na papierze kredowym, znanym z wydań TMK/TMK+ (oczywiście większego formatu), mamy pewność, że jakość wykonania stoi na najwyższym poziomie. Merytorycznie opisywana pozycja prezentuje się na podobnym, bardzo wysokim poziomie. Trudno przyczepić się o cokolwiek. Każdy znajdzie tu coś dla siebie. Nie trzeba czytać "Navijači" od deski do deski, można swobodnie skakać pomiędzy stronami, rozdziałami i zacząć "podróże" po Bałkanach od interesujących nas miejsc i ekip.

A opisane zostały wszystkie ekipy (nie tylko piłkarskie) z takich krajów jak Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Serbia, Słowenia, Macedonia, Albania, Kosowo. Łącznie ponad 250 ekip zaprezentowanych na 612 stronach. Oczywiście nieco więcej miejsca poświęcono kibicowskiej czołówce - "Delije", "Grobari", "Bad Blue Boys", "Torcida", "Horde Zla", czy "Manijaci" - opisy tych ekip są bardziej okazałe aniżeli choćby fanów Junaka Sinj.

Przyznam, że choć historię wielu z opisanych ekip poznawałem od dobrych kilkunastu lat zafascynowany kibicowaniem na Bałkanach, znalazłem w tej publikacji całe mnóstwo informacji, o jakich wcześniej nie miałem pojęcia. Jestem przekonany, że do przeczytanej od deski do deski książki "Navijači" wrócę jeszcze nie raz, a na pewno przed każdą kolejną podróżą w te rejony. Ten przewodnik po krajach byłej Jugosławii jest wart każdej wydanej na niego złotówki, a nabyć go można w internetowym sklepie TMK. W swoim czasie, autorzy mają w planach wydanie tej pozycji również w języku angielskim.

Tytuł: Navijači. Kibicowski przewodnik po krajach byłej Jugosławii
Autor: Piotr Jaworski
Wydawnictwo: To My Kibice+
Rok wydania: 2020
Liczba stron: 612
Cena: 79 zł

Więcej recenzji książek w dziale Biblioteka legionisty.